ئىسلام ۋە ئەۋرىم ئەلغەززالىي ۋە زامانىۋىي ئەۋرىمسەل ئەندىزە

ئىسلام ۋە ئەۋرىم : ئەلغەززالىي ۋە زامانىۋىي ئەۋرىمسەل ئەندىزە – ئەلدەر خاتىرىسى

ئوقۇلۇش ۋاقتى: 24 مىنۇت   «ئىسلام ۋە ئەۋرىم : ئەلغەززالىي ۋە زامانىۋىي ئەۋرىمسەل ئەندىزە» ناملىق كىتاب «ئەگەر ئەۋرىم راست بولسا، ئىسلام دىنىنىڭ غەيبىيات ۋە تەئۋىل سېستىمىسىغا، ئۇنىڭ قانچىلىكى ئۇيغۇن؟» دېگەن سوئالنى چۆرىدەپ يېزىلغان. دىنىي نۇقتىدىن ئەھلى سۈننە ۋەلجامائەنىڭ ئەقىدىۋىي ئۈچ مەزھىبىنىڭ بىرى بولغان ئەشئەرىي مەزھەپ ۋە ئۇنىڭ ۋەكىللىرىدىن سانالغان، ھۆججەتۇل ئىسلام – ئىمام ئەبۇ ھامىد ئەلغەززالىينىڭ تەپسىر/ تەئۋىل ئەندىزىسى ۋە غەيبىي مەسىلىلەرگە تۇتقان مەۋقەسىنى ئاساس قىلغان. كىتابتا ئىسلام ۋە ئەۋرىم ئالاقىسى – دىنىي، پەلسەپىۋىي ۋە ئىلمىي نۇقتىئىي نەزەردىن –تەپسىلىي مۇھاكىمە قىلىنغان. ئاخىرقى يەكۈن ئىسلام دىنىدا ئادەم ئەلەيھىسسالامنىڭ ئەۋرىمدىن تۆرەلگەنلىكىنى ئەقىدە جەھەتتىن قوبۇل قىلغىلى بولمايدۇ.

ئىسلام ۋە ئەۋرىم : ئەلغەززالىي ۋە زامانىۋىي ئەۋرىمسەل ئەندىزە – ئەلدەر خاتىرىسى داۋامى...
"ئۆڭكۈردىكى مەھبۇس"

ئۆڭكۈردىكى مەھبۇس

ئوقۇلۇش ۋاقتى: < 1 مىنۇت “ئۆڭكۈردىكى مەھبۇس” دېگەن بۇ تەمسىل ئەپلاتوننىڭ “غايىۋى دۆلەت” ئەسىرىنىڭ ئوتتۇرا قىسمىدا ئۇچرايدۇ. بۇ ئوخشىتىش ئەپلاتوننىڭ ئۇقۇم تەلىماتىنى ئەكس ئەتتۈرۈپ بېرىدۇ. ئۇنىڭ قارىشىچە، ئوبيېكتىپ دۇنيانىڭ ماھىيىتى كۆلەڭگىدىن ئىبارەت. نۇرغۇن كىشىلەر ئاشۇ مەھبۇسلارغا ئوخشاش ھادىسىلەر دۇنياسىدىلا قانائەتلىنىپ يۈرىدۇ. پەقەت پەيلاسوپلارلا ئۆڭكۈردىن چىقىپ، ھەقىقىي دۇنيانى تەجرىبىسىدىن ئۆتكۈزىدۇ. دېمەك، پەيلاسوپلار ھەقىقىي بىلىملەرگە ئېرىشەلەيدۇ. ئادەتتىكى كىشىلەرنىڭ بىلىپ يەتكەنلىرى ئۆزگىرىۋاتقان، تاكامۇل بولمىغان نەرسىلەردۇر. پەيلاسوپلارنىڭ بىلىپ يەتكەنلىرى مۇقىم ھەم تاكاممۇل نەرسىلەردۇر. دۇنيانى تونۇپ يېتىش ئۈچۈن سەزگۈ ئەزالىرىنىڭ بولۇشىلا كۇپايە قىلمايدۇ، ئۇنى تونۇپ يېتىش ئۈچۈن مۇئەييەن تەپەككۇر شەكلى لازىم بولىدۇ. ئىنسان دۇنيانىڭ مەنبەسىنى تەپەككۇر ئارقىلىق بايقايدۇ.

ئۆڭكۈردىكى مەھبۇس داۋامى...
ژان ژاك روسسو

ئىلىم- پەن ۋە سەنئەت ھەققىدە – ژان ژاك روسسو

ئوقۇلۇش ۋاقتى: 2 مىنۇت تەسىرات: “ئىلىم- پەن ۋە سەنئەت ھەققىدە” ، روسسونىڭ “ئىجتىمائىي كېلىشىم”، “ئىنسانلار تەڭسىزلىكىنىڭ مەنبەسى” دىن كېيىن مېنى ھەيران قالدۇرغان يەنە بىر كىتاب ئىدى. يېزىلىش تارىخىغا نىسبەتەن ئېيتقاندا، كىتابلارنىڭ ئوقۇلۇش تەرتىپى سەل قالايمىقان بولۇپ قالغان بولسىمۇ، ھاياتىنىڭ ئاخىرىغىچە ئوخشاش ئىدىيەنى تەكىتلىگەن روسسونىڭ ئەسەرلىرى ئۈچۈن ئېيتقاندا ھېچقانداق تەسىرى بولمايدىغاندەك ھېس قىلدىم. روسسونىڭ ئەسەرلىرىدىكى كۈندىلىك تۇرمۇشىمىزدا “ئەلۋەتتە شۇنداق بولىدۇ- دە” دەپ ئويلايدىغان مەسىلىلەر توغرىسىدا باشقىچە پىكىرلەرنى ئوتتۇرىغا قويۇشى مېنى قاتتىق جەلپ قىلىدۇ. سوغۇققانلىق بىلەن ئولتۇرۇپ پەرقلىق پىكىرلەرنى چۈشىنىشنى خالايدىغانلار ئۈچۈن قاتتىق تەۋسىيە قىلىمەن.

ئىلىم- پەن ۋە سەنئەت ھەققىدە – ژان ژاك روسسو داۋامى...
"ئاتا، مېنى بىرىنچى بولۇپ ئالغىلى كەل جۇمۇ!"

“ئاتا، مېنى بىرىنچى بولۇپ ئالغىلى كەل جۇمۇ!”

ئوقۇلۇش ۋاقتى: 2 مىنۇت يېقىندا ئوغلۇمنى يەسلىگە بەرگەن ئىدۇق. دەسلەپكى ھەپتىسى ئانىسى يەسلىگە بىللە ئېلىپ بېرىپ، يەسلىدە بىللە ئويناپ، قەدەممۇ – قەدەم بالىنى يالغۇز قېلىشقا كۆندۈرگەن ئىدى. بۈگۈن ئەتىگەن ئوغلۇمنىڭ رازىلىقىنى ئېلىپ مەن يەسلىگە ئېلىپ بارىدىغان بولدۇق. ئەسلىدە ئوغلۇم بىلەن مۇڭداشقاچ يەسلىگە پىيادە بېرىشنى ئويلىغان بولساممۇ، سىرتتا يامغۇر يېغىۋاتقان بولغاچقا ماشىنا بىلەن ماڭدۇق. ماشىنىدا ئوغلۇم بىلەن پاراڭلىشىشقا تىرىشتىم. لېكىن ئۇ سەل ئەندىشىلىك كۆرۈنەتتى. ئۇنىڭ دېرىزىدىن سىرتقا قاراشلىرىدىن، ئېغىر ئولتۇرۇشلىرىدىن ئۆزۈمنىڭ كىچىك ۋاقتىمنى كۆرگەندەك بولدۇم.

“ئاتا، مېنى بىرىنچى بولۇپ ئالغىلى كەل جۇمۇ!” داۋامى...